Podstawowe zabiegi resuscytacji (BLS-ang. Basic Life Support) to czynności ratownicze wykonywane na miejscu wypadku, w skład których wchodzą:

• utrzymanie drożności dróg oddechowych poszkodowanego;
• podtrzymanie jego oddychania;
• podtrzymanie krążęnia krwi poszkodowanego.

BLS jest działaniem bezprzyrządowym wyjątkiem jest zastosowanie maseczki do sztucznej wentylacji metodą "usta-usta". Celem BLS jest utrzymanie odpowiedniej wentylacji i krążenia krwi poszkodowanego do czasu, gdy do akcji ratunkowej przystąpią fachowe służby. Na BLS składają się następujące elementy;

• wstępna ocena stanu ogólnego poszkodowanego,
• udrożnienie dróg oddechowych poszkodowanego,
• sztuczne oddychanie,
• pośredni masaż serca.

Jeżeli wszystkie wyżej wymienione elementy wykonywane są jednocześnie, czynności takie nazywa się resuscytacją krążeniowo-oddechową. Mózg człowieka musi być stale zaopatrywane w tlen. Brak tlenu przez 3-4minuty powoduje, że funkcjonowanie mózgu zaczyna zamierać.Najbardziej wrażliwa na niedotlenienie jest kora mózgowa, której czynności nie udaje się przywrócić po okresie niedotlenienia trwającym 4-5minut. Głównym celem podejmowania resuscytacji krążeniowo- oddechowej jest dostarczenie tlenu do serca, mózgu i innych ważnych dla życia narządów. Szanse na uratowanie życia są największe, jeżeli resuscytacja krążeniowo-oddechowa zostanie rozpoczęta przed upływem 4 minut od momentu zatrzymanie krążenia i oddychania. Kolejne czynności wykonywane u osoby z nagłym zatrzyymaniem krążenia, prowadzące do uratowania jej życia, nazywa się łańcuchem przeżycia. żalicza się do nich;

1. Wczesne rozpoznanie stanu bezpośredniego zagrożenia życia i wezwanie pomocy specjalistycznej. Powiadomienie służb ratowiczych, telefon pod numer 112.
2. Wczesne razpoczęcie resuscytacji krążeniowo-oddechowej(RKO) przez świadków lub uvzestników zdarzenia. Ntychmiastowa RKO może podwoić lub nawet potroić szanse przeżycia osób, u których doszło do NZK w mechanizmie migotania komór/częstoskurczu komorowego.
3. Wczesna defibrylacja. RKO w połączeniu z defibrylacją w czasie 3-5 minut od utraty przytomności może zwiększyć częstość przeżycia do 75%.
4. Wczesne wdrożnienie zaawansowanych zabiegów resuscytacyjnych. Podjęcie ALS i opieka poresuscytacyjna ma wpływ na ostateczny wynik leczenia.

Schemat na rysunku przedstawia kolejność czynności ratowniczych, dotyczących postępowania w podstawowychzabiegach resuscytacyjnych u dorosłych.

Zalecenia w postępowaniu resuscytacyjnym u dorosłych.

1. Oceń sytację. Oceń bezpieczeństwo. Zapewnij bezpieczeństwo sobie i poszkodowanemu.
2. Sprawdż reakcję poszkodowanego;
• podchodząc do poszkodowanego, głośno zapytac na przykład "co się stało"?
• pochyl się nad poszkodowanym, potrząśnij jego ramionami i głośno zapytaj, na przykład:"Czy wszystko w porządku"?, "Czy mnie słychysz"?
3. Jeśli poszkodowany reaguje, to:
• pozostaw go w pozycji i w miejscu w jakim go zastałeś.
• oceń jego stan ogólny;
• wykonaj dokładne badanie poszkodowanego;
• wezwijpomoc specjalistyczną;
• regularnie oceniaj stan poszkodowanego;
• zapewnij mu dalszą opiekę;


4. Jeśli poszkodowany nie reaguje, to:
• głośno wołaj o pomoc;
• odwróc poszkodowanego na plecy;
• sprawdż,czy poszkodowany nie leży na jakimś twardym przedmiocie, np. na kamieniu, szkle.
• Udrożnij drogi oddechowe, odginając mu głowę i umosząc żuchwę.
• połóż jedną rękę na czole poszkodowanego i delikatnie odegnij jego głowę do tyłu, pozostaw wolny kciuk i palec wskazujący w celu zatkania nim nasa poszkodowanego, wtedy, gdy będziesz musiał wykonywać oddechy ratunkowe;


• końce palców drugiej ręki umiść na żuchwie poszkodowanego, a następmie unieś ją w celu udrożnienia dróg oddechowych.

5. Utrzymując drożność dróg oddechowych, za pomocą wzroku, słuchu i dotyku oceń, czy poszkodowany prawidłowo oddycha:
• przykładając własne ucho do ust poszkodowanego, sprawdź, czy słyszysz szmer oddechowy;
• wyczyj na własnym policzku strumień powietrza wydychanego z ust poszkodowanego;
• obserwuj ruchy klatki piersiowej poszkodowanego;
• poświęcić nie wiecej niż 10 sekund na wzrokowe, słuchowe i dotykowe poszukiwanie obecności normalnego oddechu;

6. Jeśli poszkodowany oddycha prawidłowo:
• ułóż go w pozycji bezpiecznej;
• poproś kogoś lub sam wezwij pomoc specjalistyczną;
• regularnie sprawdzaj, czy poszkodowany oddycha prawidłowo;

7. Jeśli poszkodowany nie oddycha prawidłowo:
• natychnmiast poproś kogoś , by wezwał pomoc specjalistyczną;
• jeżeli jesteś tam sam, zostaw poszkodowanego i natychmiast wezwij pomoc specjalistyczną;
• rozpocznij uciskanie klatki piersiowej, zgodnie z poniższymi zasadami;

*uklęknij obok poszkodowanego;

*odsłóń odzież z klatki piersiowej poszkodowanego;

*ułóż nadgarstek jednej ręki na środku mastka poszkodowanego;

*ułóż nadgarstek drugiej ręki na pierwszym;

*spleć palce obu rąk i unieś je ku górze, tak by nie uciskać żeber poszkodowanego;

*pochyl się nad poszkodowanym, wyprostowane ramiona ustaw prostopadle do jego mostka, zablokuj ręce w stawach łokciowych, uciskaj mostek na głębokość 4-5cm;

*po każdym uciśnięciu zwolnij nacisk na klatkę piersiową, nie odrywając dłoni od mostka.

*powtarzaj uciśniećia z częstotliwością 100/minut;

*uciskaj rytmiecznie, okres uciskania i zwalniania nacisku mostka powinnien trwać równie długo.


8. Połącz uciakanie klatki piersiowej z wykonywaniem oddechów ratowniczych. Postępuj zgodnie z poniższymi zasadami:


• po wykonaniu 30 uciśnięć klatki piersiowej udrożnij drogi oddechowe poszkodowanego, odginając głowę i unosząc żuchwę;
• zacisnij szkrzydełka nosa, używając palca wskazującego i kciuka ręki umieszczeonej na czole poszkodowanego;
• pozostaw usta delikatnie otwarte, jednocześnie utrzymując uniesienie żuchwy;
• utrzymując drożność dróg oddechowych, weźnormalny wdech i swoimi szeroko otwartymi ustami obejmij szczelinie usta poszkodowanego, upewniając się, że nie ma przecieku powietrza;
• wdmuchnij powoli powierze di ust poszkodowanego przez około 1 sekundę, obserwuj jednocześnie, czy klatka piersiowa się unosi;
• utzymując odgięcie głowy i uniesienie żuchwy, odsuń swoje usta od ust poszkodowanego o obserwuj, czy podczas wydechu opada jego klatka piersiowa;
• ponownie nabierz powietrza i wdmuchnij do ust poszkodowanego, przestrzegaj zasad podanych wyżej
• następnie połóż ręce na mostku poszkodowanego i wykonaj kolejnych 30 uciśnięć klatki piersiowej;
• kontynuuj uciskanie klatki piersiowej o oddechy ratowniczr w stosunku 30:2;
• przerwij swoje działanie w celu sprawdzenia stanu poszkodowanego tylko wówczas, gdy zacznie on prawidłowo oddychać;

9. Jeżeli wykonane na wstępie oddechy ratownicze nie są skuteczne, to po wykonaniu 30 uciśnięć klatki piersiowej wykonaj następujące czynności:
• sprawdź jamę ustną poszkodowanego i usuń widocznie ciała obce;
• sprawdź, czy odgięcie głowy i uniesienie żuchwy są poprawnie wykonywane;
• wykonaj nie więcej niż 2 oddechy ratownicze za każdym razem, zanim podejmiesz ponownie uciskanie klatki piersiowej;

10. Jeśli na miejscu zdarzenia obecnych jest co najmniej dwóch przypadkowych ratowników, powinni oniprowadzić RKO na zmianę , aby zapobiec zmęczeniu. Przerwy w RKO podczas zmian powinny być jaknajkrótsze i wykonywane płynnie.
11. Jeżeli będziesz wykonywał RKO ograniczoną wyłacznie do uciśnęcia klatki piesiowej, postępuj zgodnie z poniższymi zasadami:
• wykonaj uciśnięcia klatki piersiowej bez przerwy, z częstotliwością 100 uciśnięć na minutę;
• przerwij RKO w celu sprawdzenia stanu poszkodowanego tylko wtedy, jeżeli zacznie on prawidłowo oddychać.

12. Prowadż RKO do czasu, gdy:
• czynności ratownicze przejmą od ciebie ratownicy medyczni;
• poszkodowany zacznie prawidłowo oddychać;
• całkowicie opadniesz z sił;

Powrót do strony głównej